Kun je privé aansprakelijk zijn voor overtreding van de AVG?

Mark Zuckerberg wordt in privé aangeklaagd voor privacy-schandaal Facebook. Kan dat in Nederland ook?

Ik las het bericht van NU.nl: de openbaar aanklager in Washington klaagt Meta-bestuurder Mark Zuckerberg in privé aan vanwege zijn betrokkenheid bij het privacy-schandaal rondom Facebook. 

Kan zoiets in Nederland ook gebeuren als je de AVG overtreedt?

Eenmanszaak/zzp’er
Als je een eenmanszaak bent, ben je sowieso privé aansprakelijkheid voor alles wat jouw bedrijf doet. Er is geen onderscheid tussen jou en jouw bedrijf: alles komt op één grote hoop terecht.

Als eenmanszaak wordt vaak nog gedacht dat het wel los zal lopen qua hoe streng je de AVG na moet leven. Maar als je je bedenkt dat dit voor jou in privé een hoop financiële schade kan opleveren, hoop ik dat jouw visie daar toch op verandert. 

BV
Wat als je een BV bent? Dan is er sprake van ‘gescheiden vermogens’. Jij als privépersoon en de BV zijn twee verschillende vermogens. Voor handelingen van de BV ben je als bestuurder in principe niet aansprakelijk. Tenzij 😉

En op die tenzij ga ik hier graag even in. Want dat is natuurlijk het interessante. In hoeverre kun jij, als je een BV naar Nederlands recht hebt, in privé aangesproken worden als jouw BV de AVG niet naleeft?

Bestuurdersaansprakelijkheid wordt niet zomaar aangenomen. Als bestuurder heb je een bepaalde mate van beleidsvrijheid en je moet bepaalde risico’s kunnen nemen. Van belang is dan ook altijd om ook aan te kunnen tonen dat je over bepaalde zaken hebt nagedacht, welke afwegingen je hebt gemaakt en waarom je een bepaald besluit hebt genomen. De vraag bij bestuurdersaansprakelijkheid is namelijk of er aan jou als bestuurder persoonlijk een ernstig verwijt gemaakt kan worden. 

Maar je kunt ook als persoon zélf aansprakelijk worden gesteld voor schade. Dus niet in je hoedanigheid van bestuurder, maar in de hoedanigheid van jezelf.

Persoonlijke aansprakelijkheid en de AVG
Iemand die schade heeft geleden door overtreding van de AVG, kan op grond daarvan besluiten om de bestuurder van de BV persoonlijk aansprakelijk stellen buiten de hoedanigheid van bestuurder. Als persoon zelf dus. 

Die mogelijkheid is niet nieuw of anders dan we al kennen. Een bestuurder heeft een zorgvuldigheidsverplichting tegenover derden. Wordt die verplichting niet nageleefd, dan gelden de gewone regels van de onrechtmatige daad. Op basis daarvan kan iemand die schade heeft geleden door het onzorgvuldig handelen, de bestuurder aansprakelijk stellen. Er hoeft dan geen sprake te zijn van een ernstig verwijt ten aanzien van dat handelen. 

Gebruik van verwerkers
Als er zowel een verwerkingsverantwoordelijke en een verwerker betrokken zijn bij de schadeveroorzakende gebeurtenis, kan de persoon die schade heeft geleden zowel de verwerkingsverantwoordelijke áls de verwerker aanspreken. Extra belangrijk om de afspraken goed vast te leggen in een verwerkersovereenkomst dus!